Αγαπητοί μου,
Μετά από δυο χρόνια -ας τα ονοματίσουμε «περίεργα»- , αναδύεται μια
εσωτερική διάθεση να ανακαλύψουμε με μεγαλύτερη προσοχή, ευλαβικά και με
λεπτομέρεια όλες εκείνες τις αόρατες κλωστές που μας κρατούν δεμένους με το παρελθόν, συνεχίζουν στο παρόν και μας ακολουθούν στο μέλλον. Πολύχρωμες κλωστές με ονοματεπώνυμο… έθιμα , μνήμες , βιώματα …
Όλα, αφορμές για να ξαναβρεθούμε πιο κοντά, γιατί έχουμε ανάγκη να βρισκόμαστε κοντά με τους δικούς μας ανθρώπους, αναδεικνύοντας μέσα από τη ζεστασιά, την πίστη, το ξύπνημα των αναμνήσεων, την ανθρώπινη επαφή, την παρηγορητική λειτουργία της οικογένειας και της κοινότητας, γιατί αυτός είναι ο βαθύτατος πολιτιστικός πυρήνας που μας ξεχωρίζει σα λαό και τρέφει την εθνική μας ταυτότητα.
Οι γονείς και οι παππούδες μας χαίρονταν τη στιγμή, τη γιορτή, τη γεύση, τα στολίδια γιατί εκείνοι ήταν οι δημιουργοί τους. Τα παραδοσιακά έθιμα ανήκουν σε μια εποχή που ο κόσμος ήταν έφηβος. Τώρα, που ενηλικιώθηκε, τα έθιμα μπορούν να λειτουργήσουν ξυπνώντας μέσα μας τη στιγμιαία και αιώνια μαζί εφηβεία της χαράς της ζωής, συμπαρασύροντας και τη νεότερη γενιά , τη γενιά της συνέχειας.
ΛΙΓΕΣ ΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗ «ΛΑΜΠΡΙΑ ΛΟΙΠΟΝ , ας ξεκινήσουμε ένα μικρό εθιμικό οδοιπορικό…. αρχής γενομένης από τη σημερινή ημέρα …Παρασκευή, 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ , παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου… ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ …»…ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ ΕΠΙΣΚΕΨΗ …
ΕΝΑ ΠΑΛΙΟ ΕΘΙΜΟ ΡΙΖΩΜΕΝΟ ΣΤΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΟΛΩΝ… ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ … …
Τα κάλαντα του Λαζάρου.
Η συνήθεια να τραγουδούν τα κάλαντα τις παραμονές των χριστιανικών εορτών ανάγεται στα αγερμικά τραγούδια της αρχαιότητας. Ήταν τα τραγούδια τα οποία κάποιες μέρες της χρονιάς παρέες παιδιών γυρνούσαν από πόρτα σε πόρτα για να μαζέψουν φιλοδωρήματα. Στα χρόνια του Βυζαντίου πέρασε αυτό το έθιμο στη χριστιανική θρησκεία.
Από τα παλιά χρόνια στην Κέρκυρα κάθε παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου ψάλλονται τα «Κάλαντα του Λαζάρου». Στο κεφαλοχώρι ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ το έθιμο αναβιώνει κάθε χρόνο… Όταν πέσει το σκοτάδι, σε όλες τις γειτονιές του χωριού, η “Χορωδία Επίσκεψης” αλλά και πλήθος κόσμου, τραγουδούν τα κάλαντα που εξιστορούν όλη την ιστορία του θαύματος της Ανάστασης του Λαζάρου. Είναι ένα άκουσμα μοναδικό κι ένα έθιμο ξεχωριστό, που μόνο όποιος το παρακολουθήσει και το νιώσει, ίσως μπορέσει και να το περιγράψει με λόγια. Σε κάθε σπίτι ετοιμάζουν το παραδοσιακό φαγητό «σαβούρο», που µαζί µε άλλα εδέσματα και Επισκεψιώτικο κοκκινέλι σερβίρεται στην πλατεία και τις γειτονιές, για όλο τον κόσµο του χωριού, τους επισκέπτες και τους χορωδούς ….Το χωριό ησυχάζει μόνο τα χαράματα..
Τα σημερινά κάλαντα που σώζονται είναι νεώτερα και έχουν υποστεί διάφορες αλλαγές σε φράσεις και λέξεις και αφηγούνται την Ανάσταση του Λαζάρου.
«Με τον ορισμό λόγο να πούμε και το Λάζαρο να διηγηθούμε. Καλησπέρα σας καλή βραδία, ήρθε ο Λάζαρος με τα Βαΐα… Αν κοιμόσαστε να ασκωθείτε και αν κάθεστε ν’ αφρικαστείτε. Αγρικήσατε μεγάλο θαύμα, όπου έγινε δαιμόνων τραύμα. Πήγεν ο Χριστός στη Βηθανία διότι εκεί ήταν πολύ απιστία. Όσοι έμαθαν τον ερχομό του, όλοι τρέξανε στον ορισμό του. Όλοι τρέξανε μικροί, μεγάλοι, όλοι Χριστιανοί Εβραίοι κι άλλοι Καβαλίκεψε εις πώλου όνο, έτσι έμελλε τούτο το χρόνο Και τα νήπια παιδιά Εβραίων, δια την πομπή των Ιουδαίων. Άλλοι έκοβαν κλάδους και Βάϊα, συντρέχοντες τα λόγια τα Άγια. Άλλοι έλεγαν ευλογημένος ο ερχόμενος και κηρυγμένος. Τότε ο Χριστός εμπρός κινάει και ο λαός τον ακλουθάει. Τότε τρέξανε Μάρθα, Μαρία, γιατί ήτανε μεγάλη χρεία. Πού είναι ο Λάζαρος, πού είν’ ο αδερφός μου, πού είν’ ο φίλος μου και ξάδερφός μου; Λέγουν Λάζαρος είν’ πεθαμένος, τετραήμερος στη γη θαμμένος. Λέγει πάμετε να τον ιδούμε και στον τάφο του να λυπηθούμε. Πάτησε ο Χριστός στην πλάκα επάνω, «Δεύρο Λάζαρε, σήκω επάνω». Κι ώ του θαύματος η γη εταράχθη και ο Λάζαρος ορθός εστάθη. Πού ήσουν Λάζαρε, πού ‘σαι αδερφέ μου, πού ήσουν φίλε μου και γνώριμέ μου; Ήμουνα βαθιά στη γη θαμμένος και με τους νεκρούς ανταμωμένος .Δώστε μου να πιω λίγο νεράκι, τι είν’ το στόμα μου πικρό φαρμάκι. Είν’ τ’ αχείλι μου είν’ μαραμένο και από τη γη φαρμακωμένο. Δώστε μου να πιω να σας μιλήσω και το θάνατο να λησμονήσω.. Τι είν’ ο θάνατος που περιμένει κάθε άνθρωπο στην Οικουμένη.
Τώρα ευχόμεθα καλήν υγεία, Καλή Ανάσταση και ευτυχία. Χρόνους Πολλούς»…
Επισυνάπτεται μια καταγραφή του 2014, με τα κάλαντα να επαναλαμβάνονται καθώς η χορωδία και όσοι ακολουθούν διατρέχουν τις γειτονιές του χωριού. ΑΥΡΙΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ….ΠΑΡΑΜΟΝΗ «ΤΩΝ ΒΑΓΙΩΝΕ» ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΘΙΜΙΚΗ ΣΤΑΣΗ…