Ξεχωριστή συγκίνηση και θλίψη προκαλεί η απώλεια του Σιναραδίτη ΔΑΣΚΑΛΟΥ – ιστορικού ερευνητή – λαογράφου Νικόλαου Πακτίτη, ιδρυτή της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Κέρκυρας, η οποία ίδρυσε στη συνέχεια το Ιστορικό – Λαογραφικό Μουσείο Μέσης Κέρκυρας στους Σιναράδες αλλά και το Μουσείο Κερκυραϊκής Κεραμικής, το οποίο στεγάστηκε στο Νέο Φρούριο της Κέρκυρας.
Παίρνοντας όσο το δυνατόν αποστάσεις από το εφήμερο και φθαρτό, επιβάλλεται να σταθούμε στο έργο που άφησε το δημιουργικό πνεύμα, η ενεργοποιός ψυχή, του δασκάλου με το χαρακτηριστικό «μπερεδάκι» και τη λιγνή φιγούρα.
Το «κοφίνι» της συγκομιδής είναι βαρύ, αφού ήταν ο δάσκαλος όλης της μέρας που αγαπούσε ιδιαίτερα τους μαθητές του και είχε αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα στην τοπική κοινωνία. Ο «δάσκαλος» που διακρίνονταν για τον πλούσιο συναισθηματικό του κόσμο, με μια ξεχωριστή απλότητα, ταπεινότητα, με αισθητή την διάθεση του για χιούμορ αλλά και αυστηρός όπου χρειαζόταν.
Μέσα από την πνευματική και την κοινωνική του δράση στο νησί της Κέρκυρας , αποκόμισε το σεβασμό και την αγάπη από όλους τους ανθρώπους που τον γνώρισαν και τον στήριξαν στην προσπάθεια του να θεμελιώσει ένα αξιόλογο πνευματικό έργο.
Ασχολήθηκε με τον προσκοπισμό, αρθρογραφούσε σε εφημερίδες για θέματα λαογραφικού περιεχομένου αλλά και για θέματα που αφορούσαν προβλήματα της τοπικής κοινωνίας. Ήταν πολυπράγμων και οραματικός χαρακτήρας. Διακρίνονταν για την ανιδιοτέλεια του καθώς μέσα από την μακροχρόνια δράση του στην Ιστορικολαογραφική Εταιρεία Κέρκυρας (εμπνευστής και δημιουργός της), δεν εξυπηρετούσε το προσωπικό του συμφέρον, αλλά αντιθέτως στόχευε στην ανάδειξη του Κερκυραϊκού πολιτισμού και παράδοσης.
Καμάρωνε για το Μουσείο Κεραμικής στο Νέο Φρούριο (λειτουργεί από το 1999) και για το Λαογραφικό Μουσείο Μέσης της Κέρκυρας (λειτουργεί από το 1982) στους Σιναράδες. Η συγκέντρωση του υλικού αποτέλεσε αρχικά προσωπική του ενασχόληση ( στη συνέχεια έτυχε βοήθειας φίλων της λαογραφίας). Ήταν υπερήφανος -πέρα από όλες τις πλούσιες συλλογές- για την αυτοσχέδια μικρή βάρκα την «παπυρέλα» και το σμερνοκόφινο ( που εκτίθεται στο Λαογραφικό Μουσείο Μέσης της Κέρκυρας).
Πριν χρόνια κατόρθωσε να βρει έναν από τους τελευταίους κατασκευαστές παπυρέλας και έτσι σήμερα στο λογογραφικό μουσείο Σιναράδων να εκτίθεται το μοναδικό αυτό δείγμα παλιότερου τρόπου αλιείας.
Τα βιβλία του που κυκλοφόρησαν:
- Το 1956 «Κύπρος Ηρώων Γη»,
- το 1960 « Κέρκυρα η νύφη του Ιονίου»,
- το 1962 «Η Κέρκυρα (Πατριδογνωσία)» εγχειρίδιο για παιδιά του δημοτικού,
- το 1967 η ποιητική συλλογή «Ξεκίνημα»,
- 1976 «Ιωάννης Καποδίστριας, ο τραγικός θεμελιωτής του νεοελληνικού κράτους».
- Το 1992, Το Παλαιό Φρούριο της Κέρκυρας: «Η Βυζαντινή και Μεταμεσαιωνική Κορυφώ».
Στην Λαογραφία προσέφερε:
- τέσσερις γλωσσικές συλλογές με την ονομασία «Λεξιλόγιο του Κερκυραϊκού Ιδιώματος»,
- Συλλογή εθίμων από την Μέση Κέρκυρα,
- το 1989 το «Κερκυραϊκά Δημοτικά Τραγούδια», το οποίο επανακυκλοφόρησε το 2005 με πρωτοβουλία του Συλλόγου Σιναραδιτών Αθήνας. Τα “Κερκυραϊκά δημοτικά τραγούδια” είναι αληθινός θησαυρός. Καρπός μόχθου, συστηματικής δουλειάς, ατέλειωτου χρόνου. Είναι έρωτας για την Κέρκυρα και τον πολιτισμό της. Αυτόν που χάνεται κάτω από την πίεση των καιρών, του ξενόφερτου, του εύκολου, του ευτελούς.
- Το 2003 , «Η Κερκυραϊκή Παραδοσιακή Κεραμική και το Μουσείο της».
- Τέλος, στο «Εγχειρίδιο Τοπικής Ιστορίας», που εξέδωσε το Ιόνιο Πανεπιστήμιο το 2000, με επιμέλεια του Θεοδώρου Παπά, στο κεφάλαιο 13 περιλαμβάνεται το “Κερκυραϊκή Λαϊκή Παράδοση”.
Στην κατηγορία των ανέκδοτων έργων περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:
- Το χωριό μου Σιναράδες,
- Τα Διαπόντια νησάκια και η ναυτική τους παράδοση,
- Ο θαλασσινός βίος στην βορειοδυτική Κέρκυρα.
- Το έργο το οποίο δεν ολοκληρώθηκε λόγω γηρατειών έχει τον τίτλο «Κερκυραϊκή Λαϊκή Παράδοση».
Για την όλη του την προσφορά, ο Νίκος Πακτίτης τιμήθηκε από πολλούς φορείς, εκτός δε από πρόεδρος της Ιστορικολαογραφικής Εταιρείας Κέρκυρας, υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Αναγνωστικής Εταιρείας, αντεπιστέλλον μέλος της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, μέλος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας.
Αγαπητέ Δάσκαλε,
Η ανάμνηση σου θα είναι πάντα θετική, στιβαρή , ζωογόνος όπως η αρχοντική και διακριτική παρουσία σου στη ζωή. Για το λαϊκό πολιτισμό που διακόνησες με ευθύνη και προικοδότησες κτήμα εσαεί στις επόμενες γενιές, η μνήμη θα είναι πάντα ζωντανή και διαρκής μέσα από το δημοσιευμένο αλλά και το συλλεκτικό – αρχειακό έργο σου.
Στην οικογένεια του και στους οικείους του, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια.