Στις 21 Μαΐου 1864, ο τελευταίος λόρδος ύπατος αρμοστής του βρετανικού προτεκτοράτου των Ιονίων Νήσων, Henry Storks, εκφώνησε την αποχαιρετιστήρια ομιλία του στην αίθουσα του θρόνου του ανακτόρου.
Στις 21 Μαΐου 1864 ο βρετανικός βασιλικός θυρεός απομακρύνθηκε από την πρόσοψη του κτιρίου. Η σημαία της Μεγάλης Βρετανίας υπεστάλη και έγινε η έπαρση της σημαίας του Βασιλείου της Ελλάδος.
Οι βρετανικές φρουρές αντικαταστάθηκαν από ελληνικά στρατιωτικά τμήματα, η γαλανόλευκη σημαία υψώθηκε στο φρούριο της Κέρκυρας και ο Θρασύβουλος Ζαΐμης, ως πληρεξούσιος του βασιλέα Γεωργίου του Α’, παρέλαβε επίσημα τα Επτάνησα από τον Άγγλο αρμοστή Henry Storks .
Αυτό το λαμπρό πρωινό πριν 158 χρόνια ,τιμάμε με λαμπρότητα σήμερα. Μια στιγμή εθνικής αγαλλίασης, που χάρισε στα Επτάνησα την πολυπόθητη ένωση με την Ελλάδα και στη χώρα μας ένα νησιωτικό σύμπλεγμα με μακραίωνη ιστορία, υψηλό επίπεδο πολιτισμού και φλογερό, δημοκρατικό ήθος. Η Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα όμως υπήρξε το αποτέλεσμα του Ηρωικού αγώνα των Επτανησίων –ανθρώπων όλων των κοινωνικών στρωμάτων της διανόησης- των επιστημών, της πολιτικής, αλλά και των κοινωνικών στρωμάτων του μόχθου και της αγροτιάς για αυτοδιάθεση και Ένωση με τους υπόλοιπους Έλληνες, στο πλαίσιο μιας ενιαίας και αδιαίρετης Ελλάδας. Συνιστά, όμως, και επίτευγμα της εξαιρετικής διπλωματικής ικανότητας του Χαριλάου Τρικούπη, ο οποίος διαπραγματεύθηκε, μ’ εξαιρετική επιτυχία, το τελικό κείμενο της Συνθήκης.
Και έχει μεγάλη σημασία η αυτοσυνειδησία της επετείου. ‘Όχι μόνο να κατανοήσουμε, ως Λαός και ως Έθνος, από πού ερχόμαστε και ποιοι είμαστε, ποια είναι η θέση μας μέσα στον Δυτικό Πολιτισμό, αλλά και να χαράξουμε, με αυτοπεποίθηση και με ορθό προγραμματισμό, την πορεία μας, ως Έλληνες , μέσα στον σύγχρονο Κόσμο. Αναβαθμίζοντας την ιστορική μας μνήμη και αντλώντας τα σωστά συμπεράσματα , να τα χρησιμοποιήσουμε με ωριμότερη σκέψη ως οδηγό στη δική μας ζωή. Στην εποχή μας με διαπιστωμένα διάφορα αδιέξοδα, τέτοιες εκδηλώσεις με βαρύ παρελθόν και με ακλόνητη την πίστη μας στην παιδεία ως αναγκαία προϋπόθεση μετασχηματισμού της κοινωνίας, μπορούν να λειτουργήσουν ως αφορμές αφυπνίσεως.
Στην κατακλείδα των σκέψεων μου, για το σημερινό επετειακό γεγονός ,… καταγράφω τους επίκαιρους πάντα στίχους από ποίημα του Κεφαλονίτη ποιητή Γεωργίου Μολφέτα, εμπνευσμένο από τους αγώνες των συμπατριωτών του Ριζοσπαστών, ένα χρόνο μετά την Ένωση.
«Οι νέοι π’ ανασταίνονται, να μην αλησμονάνε πως αν ελεύτερη ζωή σαν Έλληνες περνάνε, σ’ εκείνους την οφείλουνε τους γέροντες προμάχους, που δέσμιοι, σε φυλακές και εξόριστοι σε βράχους, ακλόνητοι στο αίσθημα και στην πεποίθησή τους, επάλαισαν και εδείξανε μεγάλο το νησί τους», και καταθέτω νοερά στο μνημείο της Ένωσης των Επτανήσων ένα στεφάνι συμβολικό εις μνήμη των ένδοξων-αθάνατων Ιόνιων συμπατριωτών μας από τα λουλούδια και φυτά της ιόνιας γής… φέρνοντας στο μυαλό κάθε γωνιά των νησιών μας από τα Διαπόντια, Κέρκυρα, Παξούς, Αντίπαξους, Λευκάδα, Καστός, Κάλαμος, Μεγανήσι, Κεφαλονιά, Εχινάδες , Ιθάκη, Ζάκυνθος, Στροφάδες μέχρι τα Κύθηρα…..
Τσαντσαμίνι κι ελιά από την Κέρκυρα, αθάνατο και αγριοβιόλα από την Κεφαλονιά, Αρενάρια και αγράμπελη από τη Λευκάδα, μπουγαρίνι από τη Ζάκυνθο, βλαστούς της Αλθαίας και δενδρολίβανου από τους Παξούς, αλιφασκιά και βασιλικό από την Ιθάκη και σεμπρεβίβα από τα Κύθηρα. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ στους ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΕΠΤΑΝΗΣΙΟΥΣ.